Uygulamanın Adaletine Dair Bir Değerlendirme
Birçok vatandaş, şehir dışındaki tarlasını veya arsasını satmak için emlakçılara başvuruyor. Emlakçı, satışa konu olan taşınmazı yerinde görmek ve incelemek için kimi zaman 10, kimi zaman 30 kilometre yol kat etmek zorunda kalıyor.
Emlakçıların Komisyon Oranları:
Hakkaniyet ve Uygulamadaki Çelişkiler
Gayrimenkul satışlarında emlakçılar, alıcıdan %2+KDV, satıcıdan ise yine %2+KDV oranında hizmet bedeli talep etmektedir. Komisyon oranları taraflar arasında yazılı bir sözleşmeyle belirlenebilir; ancak yasal üst sınır olarak belirlenen %2 oranının üzerine çıkılamaz.
Uygulamanın Adaletine Dair Bir Değerlendirme
Birçok vatandaş, şehir dışındaki tarlasını veya arsasını satmak için emlakçılara başvuruyor. Emlakçı, satışa konu olan taşınmazı yerinde görmek ve incelemek için kimi zaman 10, kimi zaman 30 kilometre yol kat etmek zorunda kalıyor. Bu yollar yazın tozlu, kışın ise çamurlu oluyor. Emlakçı, aracını bu zorlu koşullarda kullanıyor; çoğu zaman ise aracıyla ulaşamadığı için dakikalarca yürüyerek taşınmaza ulaşıyor. Satış şansını artırmak için arsaya tabela asılması gerektiğinde ise, tabelacıların talep ettiği yüksek ücretlerle karşılaşıyor.
Öte yandan ilan siteleri, ister 10.000.000 TL değerinde bir konut, ister 150.000 TL değerinde bir tarla için olsun, sabit bir ilan ücreti talep ediyor. Yani, küçük bir taşınmazın satışı için de, büyük bir taşınmazın satışı için de aynı ilan bedeli ödeniyor.
Peki, şehir merkezinde, asfalt yolun hemen kenarında, değeri 10.000.000 TL olan bir gayrimenkulün satışında; emlakçı toplamda %4+KDV, yani 480.000 TL komisyon alırken, kırsalda, ulaşımı zor, masrafı ve emeği çok daha fazla olan 150.000 TL’lik bir tarlanın satışında ise yine toplamda %4+KDV, yani sadece 7.200 TL komisyon alıyor. Kısacası, daha fazla emek ve masraf gerektiren düşük bedelli taşınmazlarda alınan komisyon, yüksek bedelli taşınmazlara göre çok daha düşük kalıyor.
Mal sahibi zaman zaman emlakçıyı arıyor, ne oldu tarlam / arsam neden satamıyor, başka emlakçılaramı versem diye de üstü örtülü tehditte bulunuyor! Emlakçı bu kez acaba doping ilan mı, versem diye düşünürken bu seferde karşısına 2 kere doping ilan ücreti: 7.000 TL çıkıyor !
Burada akla şu sorular geliyor:
Bu uygulama hangi mantığa, hangi adalet duygusuna, hangi vicdana sığar? Hangi uzmanlık, bu kadar emek ve masraf gerektiren bir işin karşılığının, sadece taşınmazın değeriyle orantılı olmasını öngörebilir? Emlakçının harcadığı zaman, katlandığı zorluklar ve yaptığı masraflar neden göz ardı ediliyor?
Sonuç olarak, mevcut komisyon sistemi, emlakçıların gösterdiği çaba ve üstlendiği risklerle kıyaslandığında, özellikle düşük bedelli taşınmazlarda ciddi bir adaletsizliğe yol açıyor. Bu konuda daha hakkaniyetli ve emek odaklı bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu açıkça görülüyor.
Kaçmaz Emlak Türkiye
Aziz Kaçmaz